Bel Fıtığı Nasıl Geçer? Pilates İyi Gelir Mi?

Bel Fıtığı Nedir?

Bel fıtığı, omurgalar arasında disk adı verilen yuvarlak yastıkların zorlanma ve yıpranma nedeniyle yırtılmasıyla oluşan sinir köklerinin sıkışmasıdır. Bel fıtığı, omurgadaki disklerin yerinden kayması veya yırtılması sonucu sinir köklerine baskı yaparak ağrı ve uyuşmaya neden olan bir rahatsızlıktır.

Bel Fıtığı Evreleri

• Bel Fıtığı 1.Evre: İlk olarak belde kas spazmı ve hatta bel kilitlenmeleri görülür. Hastanın her hareketi şiddetli ağrılara neden olur. Bu dönemde ilaç tedavisi ve istirahat  yeterlidir.
• Bel Fıtığı 2.Evre: belden kalça ve bacağa yayılan ağrı başlar. yürümek, uzun süre oturmak gibi hareketler bacağa yayılan ağrıya neden olur.
• Bel Fıtığı 3.Evre: Fıtığın büyüklüğüne bağlı olarak sinir basısı devam eder sinir zedelenmesi artar, bacakta ciddi uyuşukluk ve güç kaybı başlar. Güç kaybı ayak ve ayak parmaklarında ortaya çıkar.
• Bel Fıtığı 4.Evre: Sinir zedelenmesi şiddetlenir. Ayakta güç kaybı ve uyuşukluk artar. Bireyden parmak ucunda yürümesi istendiğinde zorluk yaşayabilir.
• Bel Fıtığı 5.Evre: Güç kaybı net olarak hissedilir. Basit temaslar ağrıya neden olur. Ayak topuğu üstünde yürümesi istediğinde zorluk yaşayabilir ve denge kaybı yaşayabilir.

Bel Ağrısı Türleri

• Akut Bel Ağrısı: Bel ağrısının ani olarak başladığı ve altı haftadan kısa sürdüğü ağrı türüdür. Genellikle kas yaralanmaları ve gerginlik sonucunda ortaya çıkabilir.
• Kronik Bel Ağrısı: Bel ağrısının 12 haftadan uzun süren tipidir. Romatizmal hastalıklara bağlı olarak gelişebilir. Tedavisi daha uzun sürer.
• Radiküler Bel Ağrısı: Bu tür bel ağrısı, omurilikten çıkan sinir köklerinin sıkışması veya tahriş olması sonucu oluşur.
• Non-Radiküler(Radiküler Olmayan) Bel Ağrısı: Bu ağrıya sinir kökleri neden olmaz. Bu tür bel ağrıları genellikle kas spazmları, kas zayıflığı gibi nedenlere bağlı olarak gelişir.

Bel Fıtığı Nedenleri

• Ağır kaldırma ve ani hareketler: En önemli nedenlerden biridir. Bu hareketler omurgaya aşırı yük bindirerek diskin kaymasına yol açabilir.
• Uzun süre aynı pozisyonda oturmak: Bu durum zamanla omurların yıpranmasına ve omurganın üzerinde baskı oluşturur. Bu nedenle hareket ihmal edilmemelidir.
• Tekrarlayan öne eğilme veya öne bükülme: Sürekli eğilme veya bükülme hareketleri yapmak durumunda kalan bireylerin zamanla bel fıtığı ile karşılaşma ihtimali söz konusudur. Bu hareketler omurganın yapısına zarar verir, baskı oluşturur ve yıpranmaya neden olabilir.
• Genetik faktörler
• Yaşlılık: Yaş ilerledikçe kaslar da zayıflamaya başlar ve disklerin doğal yapısı bozulur. Yaş ilerlemesine rağmen kişi sağlıklı beslenmeli, düzenli egzersiz yapılmalı ve beli zorlayacak hareketlerden kaçınmalıdır.
• Sigara kullanımı: Sigara içmek, disklerdeki kan akışını azaltarak onların daha çabuk yıpranmasına ve hasar görmesine neden olabilir.
• Aşırı kilolu olmak: Hareket kabiliyetini azaltarak kasların zayıflamasına ve bel fıtığı riskinin artmasına neden olabilir.
• İç Organ Sorunları: Üriner sistem (Boşaltım sistemi) sorunları veya pelvik organ sorunları bazen bel ağrısına yol açabilir.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir?

• Bel, Boyun ve Sırt Ağrısı: Ağrı, uyuşukluk veya karıncalanma hissi yaşanır.
• Kalça ve Bacaklarda Ağrı: Belden bacağa doğru yayılan ve siyatik olarak adlandırılan ağrıdır.
• Bireyin hareket halindeyken ağrı yaşaması ve dinlendiği zaman ağrısının azalması
• Öksürme, hapşırma ve oturma gibi vücut hareketlerinde kötüleşen ağrı
• Kaslarda Güçsüzlük: Bacağı veya kolu kaldırmakta zorlanmak ve ağrı yaşamak, ayak parmakları üstünde durmak, elleri sıkmakta zorluk yaşanması bel fıtığının bir etkisidir.
• Bacaklarda veya ayaklarda karıncalanma veya uyuşukluk
• Yürüyüş sırasında zorlayıcı ağrı, denge kaybı
• Otururken ve yürürken zorluk çekme, çabuk yorulma
• İdrar tutamama, idrar kaçırma, bağırsak kontrolünde zorluklar ve cinsel fonksiyon bozukluklarına sebep olabilir.
• Sırt kaslarında spazm (kasın istemsiz kasılması) görülebilir.

Bel Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Bel fıtığı teşhisi için öncelikle fiziksel muayene yapılır. Fiziksel muayene sonrası gerekli görülürse görüntüleme tekniklerinden faydalanılır.

1. Fiziksel Muayene Süreci

Hastanın klinik öyküsü alınır. Bel ağrısının başlangıcı, süresi, şiddeti ve ağrının yeri, ağrıyı başlatan aktiviteler sorgulanır. Hastanın başka sağlık problemi olup olmadığı ve ilaç kullanımı öğrenilir. Fiziksel muayene sırasında, belirli hareketler yapılması istenerek ağrının hangi pozisyonlarda arttığı gözlemlenir. Hastanın ağrı seviyesi, hareket kabiliyeti, refleksleri ve kas gücü değerlendirilir.

2. Görüntüleme Teknikleri

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Bel fıtığı şüphesi için en yaygın ve doğru görüntüleme testi MRI'dır.
• Röntgen: Omurganın kemik yapısını incelemek için kullanılır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kemikler, kaslar, yağlar ve organlar dâhil olmak üzere vücudun herhangi bir bölümünün ayrıntılı görüntülerini gösterir.

Bel Fıtığı Nasıl Geçer?

Bel fıtığında ilk aşamada genellikle dinlenme, fizik tedavi, ağrı kesici ilaçlar ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılır. Fizik tedavi, kasları güçlendirmek ve omurga hareketliliğini artırmak için özel egzersizler içerir. Ağır vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir.

Bel Fıtığı Tedavi Seçenekleri

Fiziksel Aktivite ve Egzersiz: Düzenli egzersiz bel ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bel kaslarını ve omurgayı güçlendirmek için tasarlanmış egzersiz programları bel ağrısının tekrarlamasını önleyebilir. Ayrıca, esneme hareketleri, bel esnekliğini artırabilir ve kas gerginliğini azaltabilir.

Fizik Tedavi ve Masaj: Bel ağrısı tedavisinde fizik tedavinin önemi büyüktür. Fizyoterapistler, bel ağrısını hafifletmek ve fonksiyonu artırmak için kişiye özel egzersiz programları geliştirebilirler. Ayrıca masaj, kasların gevşemesine ve dolaşımın artmasına yardımcı olarak ağrıyı hafifletebilir.

Sıcak ve Soğuk Tedaviler: Sıcak ve soğuk uygulamalar bel ağrısını hafifletmek için kullanılan basit ve etkili yöntemlerdir. Sıcak uygulamalar, kasları rahatlatır ve kan akışını artırarak ağrıyı azaltabilir. Soğuk uygulamalar ise inflamasyonu azaltabilir ve ağrıya karşı bir buz etkisi sağlar. Bu tedaviler, bel ağrısını evde geçirmek için kullanılabilir.

Ağrı Kesici ve Anti-inflamatuar İlaçlar: Bu ilaçlar bel ağrısına geçici olarak çözüm olabilir. Ağrının şiddeti ve inflamasyon azalabilir.

Gelişmiş Cerrahi Olmayan Tedaviler

• Kayropraktik Bakım: Nazik ayarlamalar semptomları hafifletebilir.
• Traksiyon Terapisi: Omurga dekompresyonu, disk üzerindeki baskıyı hafifletebilir.
• Akupunktur: Ağrı yönetimine yardımcı olabilir.

Cerrahi Müdahaleler

Cerrahi aşağıdaki durumlarda düşünülür:

• Semptomlar birkaç ay boyunca devam ederse.
• Uyuşma, güçsüzlük veya mesane/bağırsak kontrolünün kaybına neden olan ciddi sinir sıkışması varsa.

Yaygın prosedürler:

• Mikrodiskektomi: Diskin fıtıklaşmış kısmının çıkarılması.
• Laminektomi: Baskıyı hafifletmek için kemiğin bir kısmının (lamina) çıkarılması.
• Disk Değişimi: Hasarlı diskin yapay bir disk ile değiştirilmesi.
• Spinal Füzyon: İki veya daha fazla omurun kalıcı olarak birleştirilmesi.

Bel Fıtığında Pilates ve Egzersizler

Bel fıtığında pilates çok önemli bir konumdadır. Pilates; vücuda esneklik kazandırır. Kas gücünü arttırır ve vücuttaki ağrıların iyileşmesini sağlar. Bireylerle klinik pilates alanında çalışırken, bireylerin ağrı yaşadığı seviyeler dikkate alınarak uygun egzersiz seansları planlanır. Kliniklerimizde reformer ve mat pilates üzerinde egzersizlerimizi yaptırıyoruz. Bel fıtığına yönelik kliniğimizde ve evlerinizde uygulayabileceğiniz egzersizlerin bazıları şunlardır:

1. Pelvik Tilt Egzersizleri

Bireyden sırt üstü yatması istenir. 2 elini bel boşluğuna doğru yerleştirilmesi istenir. Kalçasını yerleştirdiği ele doğru bastırılması istenir.

2. Kedi-Deve Egzersizleri

Kedi-Deve hareketi, duruş bozukluklarını düzeltmeye yardımcı olur. Düzenli uygulandığında, postürünüzü iyileştirir ve omurga sağlığınızı destekler.

3. Köprü Kurma

Sırttaki kas gerginliğini ve boyundaki gerilimi serbest bırakarak enerji verir. Bacakların sıkılaştırılması diz eklemlerini de güçlendirir ve bacaklardaki yorgunluğu giderir.

Eller gövdenin her iki yanına avuç içleri aşağı bakacak şekilde yerleştirilir. Bel yere doğru itilerek karın ve kalça kasları sıkılır. Bu pozisyonu koruyarak dizlerden omuzlara kadar 45 derecelik düz bir çizgi oluşturmak için kalça kaldırılır.

4. Öne Doğru Esneme Egzersizi

Kasları esneterek ağrıyı hafifletir ve kasların esnekliğini arttırır.

5. Dizleri Göğse Çekme Hareketi

Bu egzersizlere ek olarak hastalarımıza yürüyüş ve yüzme gibi sporları da günlük hayatlarında yapmalarını tavsiye ediyoruz.

Pilates bel fıtığına iyi gelir mi?

Evet, Pilates, özellikle sizin durumunuzu anlayan nitelikli bir eğitmen veya fizyoterapistin rehberliğinde yapıldığında, bel fıtığı olan kişiler için faydalı olabilir. Pilates, core (merkez) kaslarının güçlendirilmesine, omurga hizalanmasına ve esnekliğe odaklanır, bu da ağrıyı azaltmaya ve daha fazla yaralanmayı önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, dikkatli bir şekilde ilerlemek önemlidir:

Bel Fıtığı için Pilates’in Faydaları:

• Core Kaslarının Güçlendirilmesi: Core kaslarını güçlendirmek, omurgayı stabilize edebilir ve fıtıklaşmış disk üzerindeki baskıyı azaltabilir.
• Duruşun İyileştirilmesi: Pilates, doğru hizalanmaya önem verir ve bu da omurga üzerindeki stresi hafifletebilir.
• Nazik Hareketler: Pilates egzersizlerinin çoğu düşük etkili olup, durumunuza göre uyarlanabilir.
• Esneklik: Omurga ve çevresindeki kasların esnekliğinin artması, sertliği ve ağrıyı hafifletebilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Aşırı Gerinmeden Kaçının: Aşırı öne eğilme veya dönme gibi bazı hareketler, bel fıtığını kötüleştirebilir.
• Yavaş Başlayın: Durumunuza uygun temel egzersizlerle başlayın.
• Belirtileri Paylaşın: Egzersiz sırasında herhangi bir rahatsızlığı eğitmeninizle paylaşın.
• Tıbbi Danışmanlık Alın: Bel fıtığınız varsa Pilates’e başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışın.